Wat is een veilige en gezonde paardenweide?
Eerst en vooral dient de omheining van je weide paardvriendelijk te zijn. Paarden zijn vluchtdieren. Dit wil zeggen dat als ze ergens van schrikken of ze worden in het nauw gedreven, ze hiervoor willen vluchten. Als dit gebeurt in een weide die slecht omheind is of met de verkeerde materialen, bijvoorbeeld prikkeldraad, dan ga je gegarandeerd op één of andere dag met kwetsuren zitten bij de paarden.
Paarden zijn ook heel gevisualiseerde dieren. Dus als je de weide omheint met een goed zichtbaar materiaal, dan gaat dit hen in een eventuele vlucht afremmen. De kans op verwondingen wordt zo opnieuw kleiner.
En een derde element dat een paardenomheining veilig maakt, is de elektriciteit die er op wordt gezet. Deze vormt voor paarden zeer snel een psychologische barrière: eens ze het weten, zullen ze er niet snel meer doorgaan en respecteren ze dit.
Wij raden dus alle paardenhouders aan om de afsluitingen bestaande uit prikkeldraad, kippen – of schapendraad, (enkel) houten planken te vervangen door een correct geplaatste elektrische omheining of een houten omheining met een elektrische draad aan.
Buiten het feit dat wij dit het veiligst en meest betrouwbaar vinden, zijn er nog andere voordelen verbonden aan een goede elektrische afsluiting. Het is een relatief goedkope oplossing en bovendien heeft een elektrische afsluiting een veel langere levensduur dan afsluiting zonder elektriciteit. De paarden zullen zich immers niet gaan schuren tegen de palen of draad en zullen ook niet aan de planken bijten bij een houten afsluiting.
Maar wat bedoelen we nu precies met een elektrische afsluiting? Het is een afsluiting die bedoeld is om je eigen dieren op je weide te houden en vreemde dieren buiten. Een elektrische afsluiting bestaat uit een schrikdraadapparaat dat stroomimpulsen afgeeft. Met behulp van een geleider (lint, draad of koord) die op (houten) palen worden bevestigd met isolatoren, wordt de stroom over de gehele afsluiting vervoerd. Door middel van de aarding wordt de stroom weer terug naar het schrikdraadapparaat gebracht en de kringloop rondgemaakt.
Alle elementen van deze kringloop zijn even belangrijk. Je apparaat moet krachtig genoeg zijn voor de oppervlakte van je weide en juist aangekoppeld zijn. De aarding moet diep genoeg in de grond zitten en de isolatoren mogen geen kortsluiting veroorzaken. Ook je geleider moet juist aangekoppeld en verbonden zitten, want anders ga je sowieso met een verlies op je weide zitten en wordt het moeilijk om de paarden binnen de omheining te houden.
En dan is je omheining klaar
Als de afsluiting van je weide perfect in orde is, dien je enkel nog je weide te controleren op afval. Je wilt niet weten wat voorbijgangers allemaal achterlaten. Haal dit allemaal uit de weide om kolieken of erger te voorkomen. Bekijk ook alles wat groeit in de weide: zitten er hier geen giftige planten bij? Heggeplanten? Esdoornzaad (Helicopterkes)? Buxus aan de kanten? Is je weide aan een bos? Kijk dan ook goed na welke bomen er staan en wat een paard verdraagt en wat niet. In dit geval is het echt beter voorkomen dan genezen!
Geleidelijk opbouwen van weidegang
Een paard dat op een nieuwe weide komt, of het nu op stal stond of niet, moet kunnen wennen aan het gras. Ze gaan immers van droogvoer naar een hele andere voedingsvorm en dit vraagt een grote aanpassing. Hoefbevangenheid is het meest gekende gevolg van te veel nieuw gras. Je kan je paard of pony dus best maar een kwartier op de nieuwe weide zetten. Dit doe je opbouwend met een kwartier extra per week. Dus de eerste week mogen ze een kwartier grazen per dag, de tweede week een half uur, de derde 45 minuten enzovoort. Het lijkt enorm weinig, maar als je weet dat een pony op drie uur tijd hetzelfde eet dan dat hij op 24 u tijd eet, dan moet je wel beseffen dat we die tijd moeten opbouwen.
Je kan ook verplaatsbare paaltjes gebruiken als je ze liever langer weidegang geeft. Dan baken je een zeer kleine oppervlakte van je weide af waar ze dan mogen grazen. Eens dat stuk afgegeten, kan je het vergroten of verplaatsen.
Onderhoud van de paardenweide:
Om een (paarden)weide levenslang te kunnen blijven gebruiken voor je paard, kan je ze best goed onderhouden. Nu hebben we het niet meer over de omheining, maar over de bodem.
Om de tien à vijftien jaar dien je je weide opnieuw in te zaaien of op zijn minst door te zaaien. Om een weide opnieuw in te zaaien dien je eerst de bestaande grasmat dood te spuiten, dan de nodige bemesting (eventueel een bodemstaal laten afnemen) toe te voegen en dan opnieuw in te zaaien. Hiervoor moet je echt graszaad gebruiken dat voor paardenweides bedoeld. De beste tijd om in te zaaien is in het najaar of eventueel vroege voorjaar. De zomermaanden zijn minder geschikt.
Een paardenweide blijft ook het best als je ze afwisselend laat begrazen en maaien en als je de paardenmest uit de weide haalt. Dit om de zogenaamde ‘bossen’ te voorkomen in de weide. Deze bossen dienen uit de wei gemaaid te worden en de weides dienen dan gesleept te worden.
Paarden in groep op de weide
Het is prachtig om te zien, een groep paarden die na een lange winter in de stal terug op de weide wordt gezet. Maar helaas is dit niet zonder risico. De paarden zullen echt wel zot doen en dit kan tot kwalijke valpartijen leiden. Om blessures te vermijden, kan je beter toch even wat maatregelen nemen. Zet de paarden eerst even aan het werk. Rijden onder de man of werken aan de longe voor je ze zomaar laat lopen. Of zet ze eerst even in de paddock zodat het ‘ergste’ er al af is. Men ziet tegenwoordig vaak paarden op de weide staan met peesbeschermers. Gewone getten beschermen alleen tegen invloeden van buitenaf. Niet tegen een verrekking of vertrappingen. Bandages die dit wel doen, zijn zeker af te raden omdat deze op de weide zeer makkelijk kunnen afzakken.
Als je paard de hele dag op de weide staat, dan zijn ook de peesbeschermers af te raden. De pezen worden er te warm van en ze gaan er onder zweten. De huid kan dan geïrriteerd raken en kleine wondjes veroorzaken.
In een kudde paarden is ook altijd een rangorde. Dus als je paarden bij elkaar zet die elkaar nog niet kennen, zullen ze onderling de rangorde bepalen. Normaal gezien gaat de lagere in rang de hogere in rang vermijden. Zorg dus dat er voldoende ruimte is op de weide om dit te doen. Een ranglager paard moet de persoonlijke plaats van ranghogere immers kunnen verlaten. Sowieso zullen er (kleine) vechtpartijtjes zijn en moet er dus voldoende ruimte zijn om te vluchten. De rangorde wordt meestal vrij snel bepaald. 1 à 2 weken zouden voldoende moeten zijn. Eenmaal een kudde gevormd, dan moet je voorzichtig zijn met het toevoegen van een nieuw paard. Laat dit dan eventueel eerst een tijd grazen in een weide naast de kudde om ze aan elkaar te laten wennen.
Door weer en wind op de weide?
Paarden op de weide hebben altijd beschutting nodig. Tegen regen en wind, maar zeker ook tegen de zon en de warmte. Paarden hebben eigenlijk minder last van koud weer dan van te warm weer. Dit komt omdat de ideale temperatuur van een paard ongeveer 10° C is. Dus een buitentemperatuur van 0° C is voor hen even aangenaam als 20° C. We vermenselijken ze vaak te veel en vinden het zielig als ze in de winter op de weide staan. Maar eigenlijk is dit nergens voor nodig. Maar zoals gezegd hebben ze wel beschutting nodig. Dit om op te drogen na een regenbui, uit de wind te staan als het nodig is of te gaan schuilen tegen de hitte en de zon. Voorzie een schuilhok dat groot genoeg is voor het aantal paarden op de weide en liefst met een scheidingswand erin. Zodat paarden die niet overeen komen, toch samen kunnen schuilen.
Zorg er ook steeds voor dat je paard over voldoende vers en proper drinkwater beschikt. Een paard drinkt tussen de 30 en 50 liter water per dag, dus gewoon ’s morgens een emmertje bij de wei zetten, is echt niet voldoende.
Een paard op de weide zetten is misschien niet zo simpel als het in eerste instantie lijkt. Maar doe het toch en zo veel mogelijk. Het is en blijft een dier dat van nature uit zijn beweging erg nodig heeft.
Tips:
Het ruimen van de mest is niet alleen nuttig om de ‘bossen’ in je weide te voorkomen, maar ook om het risico op een worminfectie te verlagen.
Als de paarden op een volledig nieuwe weide komen, kan je voor de zichtbaarheid (in het begin) lintjes hangen. Zo voorkom je dat de eerste keer op de nieuwe weide direct een drama wordt.
Voor pony’s en veulens dien je de draden wat lager te hangen (zodat ze bijvoorbeeld niet onder de onderste draad kruipen) en voor hengsten net wat hoger!
Sowieso zitten er in de zomer veel vliegen en dazen op de paarden en sommige paarden hebben hier echt enorm veel last van. Vaak concentreren ze zich op de ogen van de paarden en ontstaan er ontstekingen. Doe je paarden op de wei dus een vliegenmasker op of zelfs een vliegendeken. Zo zullen ze zich veel beter voelen en een veel rustigere dag hebben.
Paarden die last hebben van zomereczeem, ze worden ook wel ‘schuurders’ genoemd, hebben veel baat bij een kwalitatief eczeemdeken. Hierbij wordt bijna heel hun lichaam bedekt zodat de vliegjes waarvan de steken de reactie veroorzaken, niet meer kunnen steken. Het lijkt vaak zielig, maar het is voor hen echt een opluchting om zo’n deken aan te hebben.
Doe op de weide het halster van je paard zoveel mogelijk af. Het vastraken met een halster heeft al menig ongeluk veroorzaakt. Bovendien geven halsters op lange termijn schuurplekken of wondjes.
Als je je paard van de weide haalt, zorg er dan steeds voor dat er niet maar 1 paard meer achter blijft. Vaak slaat de achterblijver in paniek en beginnen ze rond te rennen. Zo raken ze vaak geblesseerd!